Onkruidbestrijdingsmiddel mogelijk schadelijk voor jonge haviken

Jonge havik, nest in Otterlo. Foto: Peter van Geneijgen

In samenwerking met de Roofvogelwerkgroep Nederland heeft CLM Onderzoek en Advies verkennend onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke oorzaak van het fenomeen ‘pinching off’ bij haviken. Sinds de jaren ’90 wordt dit fenomeen waargenomen. Hierbij verliezen kuikens in het nest hun vliegveren. De aangetaste jongen kunnen niet uitvliegen en gaan dood.  

In het onderzoek heeft CLM enkele van deze jonge haviken laten analyseren op de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. Naast ‘oude bekende’ pesticiden zoals DDT is ook het maisherbicide tembotrione in de onderzochte haviken aangetroffen. Deze stof doodt onkruid door de remming van een belangrijk enzym in de planten. Mogelijk kan de stof hetzelfde enzym in roofvogels remmen en daarbij leiden tot het verschijnsel van veerverlies. Bij de nesten van de drie haviken is sprake van maisteelt en waarschijnlijk is tembotrione via de prooidieren in de jonge haviken terecht gekomen. Zaadetende vogels als duiven vormen vaak het stapelvoedsel van haviken in de jongentijd.

Deze verkenning is vanzelfsprekend niet toereikend om een causaal verband te leggen tussen veerverlies en de herbicide. Wel geeft de verkenning aanleiding tot verder onderzoek. Dat is dan ook een belangrijke aanbeveling in het rapport.

Meer info
Het rapport: Herbiciden en veerverlies bij roofvogels (pdf)
Peter Leendertse: 0345 470 751

Jonge haviken, nest in Otterlo. Foto: Peter van Geneijgen
Jonge haviken, nest in Otterlo. Foto: Peter van Geneijgen

Auteur